Risk Kapıyı Kırınca. Kentlerde Yoksulluk, Dayanışma, Güven ve Güvenlik

Günümüz Türkiye'sinde kentler, karşılaştıkları küresel, ulusal ve yerel etkilerle değişmekte ve yeni risk koşulları aracılığıyla dönüşmektedir. Bu dönüşün sürecinde kentlerde yaşanan değişimler risk koşullarının oluşturduğu radikal dönüşümlerin derin anlamlarına yakından bakılmasına ve araştırılmasına ihtiyaç vardır. Yeni kent yapılarında risk algısı ve belirsizlik ortamları bu yakından bakmanın önemli bir boyutunu oluşturmaktadır. Sorun çeşitli sosyolojik kategorileri kullanarak yeni kentlilik ve yeni güvenirlik ilişkilerini sosyolojik olarak sorgulamak gerçeğinde şekillenmektedir. Yeni kentleşme biçimlerinin getirileri ve geleneksel bağların bu yeni kalıpları nasıl taşıdığı ele alınmalı, birlikte yaşayabilme, dayanışma örüntüleri, geleneksel kalıpların risk algısıyla dönüşme biçimleri, kaygı ve belirsizlik içerisinde kentlileşme kalıpları, kuralsızlık ve yeni kentlilik kavramları eski söylemlerin birikiminde yeniden okunmalıdır. Bu okuma kentsel yoksulluğun görüntülerini derinlemesine ele almalı, kurumsal olarak ve sistemin içinde yer almanın çeşitli kuralları bütün yönleriyle araştırılmalıdır. Bu sayede yoksul olmanın anlamı, bir kente dâhil olamamanın içsel anlamları ve insan olmaya yönelik sosyolojik ve evrensel kalıplara yönelik saldırı, makro bir ideolojik söylemin mikro yorumlarında derinlemesine araştırılabilir. Risk Kapıyı Kırınca, İzmir ili Yeşilçam mahallesinde kentlerdeki dönüşümleri nicel bir soru kâğıdıyla toplanan bilgiler odağında, nitel bir teknik olan kategorik içerik perspektifi ile derinlemesine sorgulamakta ve araştırmaktadır. Araştırma kentlerde dayanışma ilişkilerinin niteliğinden güvene, dayanışma kalıplarından beklentiler ve geleceğe yönelik eğilimlere kadar risk adına akla gelen her şeyin gerçeğin tamda kendisi olduğu gerçeğine dikkat çekmektedir.

303 s, s/b resimler, Türkçe.

ÖNSÖZ

GİRİŞ

Birinci Bölüm

1. Risk Kavramının Tarihsel Serüveni
2. Riske İlişkin Bir Sınıflandırma Denemesi
3. Riske Dair Sosyolojik Yorumlar
   • Ulrich Beck: ‘Düşünümsel Modernleşme', ‘Risk Toplumu' ve ‘Bireyselleşme'
   • Anthony Giddens: ‘Geç Modern Dönem ve İmal Edilmiş Risk'
   • Zygmunt Bauman: ‘Modernizm Sonrası Belirsizlik ve Risk'
   • Mary Douglas: ‘Riskin Kültürel İnşası'

İKİNCİ BÖLÜM

1. Türkiye'nin Kentleşme Deneyimi

• Küreselleşme, Refah Devleti ve Türkiye'de Göç, Kentleşme ve Risk
• Kentleşme ve Geleneksel Dayanışma İlişkilerinin Dönüşümü

2.  Çalışmanın Yöntemi

• Çalışma Evreninin Tanıtımı
• Çalışmanın Modeli

3.  Kategorik-İçerik Perspektifi

• Çalışmanın Hipotezleri
• Araştırmanın Temel Hipotezi
  • i. Dayanışma İlişkileri
  • ii. Güven ve Güvenlik
  • iii. Beklenti ve Gelecek

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ARAŞTIRMANIN VERİLERİ

• Hane Halkının Aile Yapısı
  • Aile Büyüklüğü, Yaş Gruplarına Göre Dağılım ve Eğitim Donanımları
  • Köken ve Göç
• İzmir'deki Toplumsal Hareketlilik ve Yerleşilen Mahalle
• Konut Mülkiyeti ve Konutun Elde Edilmesinde Kullanılan Kanallar
• Konut Kalitesi ve Sahip Olunan Donanım
• Çalışma Hayatı ve İş Devingenliği
  • a-      Çalışma Yaşamı, Gelir ve Tüketim
  • b-     Harcamaların Aile Bütçesi İçerisindeki Dağılımı
• Ulaşım ve İzmir'le Olan İlişkiler
• Göç ve Dayanışma Kanalları
• Yerleşme ve Yerleşmeyi Belirleyen Etmenler
• Kentte Kurulan Toplumsal İlişkilerin Niteliği
• Evlilik ve Yaşlı Bakımı: Dayanışmanın Hane Halleri
• Memleket Desteği ve Yardımlaşma
• Mahallenin Baskısı, Komşunun Dayanışması
• Ev Odaklı Üretim: Ürettiğimi Yerim!
• Güven ve Güvenlik, Mekânın Tanımlanması, Kumdan Kalenin Zemini
  • "Buradan Çıkmam Hiçbir Şeyden de Korkmam!"
  • Güvenebileceğim Bir Şeylere İhtiyacım Var! Kalan Sağlar Bizimdir
  • Anti-sosyal Güvenlik: Güvenlik, Güvensizliğe Dönüşürken...
  • Güven İçin Birikim
  • Toplumsal Dayanışma Kanalına Gel!
  • Kâğıttan Kurumlar Yapmak
• 15- Mekân, Göç ve Geleceğe İlişkin Beklentiler
  • Göç ve Toplumsal Hareketliliğe İlişkin Beklentiler
  • Toplumsal Tabaka ve Geleceğe Dair Beklenti
  • Şans Oyunları Oynama ve Bu Oyunlara Yüklenen Değer

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Bir İç Ses Arayışı: Nitel Verilerin Değerlendirilmesi

1. Görüşmelerin Kategorik-İçerik Perspektifi Tekniğiyle Analizi

• Görüşmelerdeki Metaforik İfadeler
• Görüşmelerdeki Metonomik İfadeler
• Görüşülenlerin Demografik Özellikleri

2.  Görüşmelerin Değerlendirilmesi ve Yorumu

SÖZ BİTERKEN,  SONUÇ YERİNE

KAYNAKÇA

EKLER

• Görüşmeler
• Harita ve Fotoğraflar