116 s, + 34 s/b resim, Türkçe.
Günümüzün Arkeolojik kazıları Abhazya'nın insanlığın doğuşuna tanıklık eden topraklar arasında olduğunu göstermektedir.
MÖ 100 000 - 40 000 yılları arasında yaşanan ve adına 'Mousterian' yada 'Orta Paleolitik' denen kültürün tümünü içeren kalıntıların, Abhazya'nın Karadeniz kıyılarında bulunduğunu; özelilkle Chelleen ve Acheulleen kültüründen olan insanların Gagra ile İngur nehirleri arasında yaşadıklarını tesbit eden bilim adamları, Abhazya'nın hemen her yerinde, tarihin her dönemine ilişkin zengin materyaller bulmuşlardır.
Bu maddi kültürün Abhazya'nın sözlü kültürü ile bire bir örtüşmesi de bir halkın ürettiği efsanelerin boş şeyler olmadığını göstermiştir.
Demir Çağı'nın ölümsüz anıları olan Nart Destanlarında çekiç yerine dirseğini, örs yerine dizini kullanan, ham demirden herşeyi yapabilen en eski nalbant Aynarjiy böyle bir maddi kültür olmasa doğamazdı.
Maykop'ta bulunan bir tabletin Argonot Efsanesi'ni kanıtladığı gibi, kimbilir daha nice efsane arkeolojik kazılar sonucu kanıtlanacaktır.
Arkeolojik veriler bir halkın kültür tarihi, sosyal yaşamı ve politik geçmişi ile ilgili en tartışmasız kanıtlardır. Burada Abhazya'nın zengin Kolhida Kültürü'nü, Abhaz-Hitit, İskit, Eski Yunan, Mezopotamya, Anadolu, Roma, Bizans, Pers gibi kültürle olan ilişkisini ve özgün Abhaz Kültürü'nün özelliklerini göreceğiz. Böylece bir halkın kültürel kimliğini anlamış olacağız.