Kibyra. Kibyra Maior / Caesarea Cibyra. Kabalya Bölgesi'nin (Kabalia/Kabalis) Ana Kenti

Kibyra Kazı ve Araştırmaları Monografi Serisi 1

Kitap, ülkemizin güneybatı kesiminde, asırladır kendi sessizliğine mahkûm olarak günümüze ulaşmış bir antik kentin, Kibyra’nın, yaşam öyküsüne dair bugün için bilinenler üzerine bir öz sunumdur. İçeriğinin temel kaynağı, 2006 yılında T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi adına başlatılan ve halen sürdürülmekte olan Kibyra kazı ve araştırmalarından elde edilen yeni veri bütünüdür. Kitabın hedef kitlesinin arkeolojik ve tarihi bir alana merak ya da ilgi duyan her birey olması sebebiyle, metin haricinde mümkün olan zenginlikte görsellere de yer verilmiştir. Antik kenti genelden özele tanımlayıcı belirli ana başlıklarda sunulan her bölüm; kendi içerisinde, önce kaynakçaları belirtilerek zenginleştirilmiş metin ve bitiminde o bölümle ilgili görsellerden teşekkül olup, her bir görselin altına açıklayıcı notlar düşülmüştür. Doğal olarak arkeolojik bir kazı çalışması sadece akademik çevreden değil, farklı alanlardan birçok paydaşın katılımıyla ve desteğiyle gerçekleştirilmektedir. Burada tüm bu paydaşları ve katılımcıları tek tek anma imkânımız olmadığı için, özellikle temel kurum ve kuruluşlar ile Kibyra’nın yeniden hayat bulmasında “can suyu” verenleri belirtmekle yetinmek durumundayız. Böylece teşekkür ve minnet ifadelerimiz, geçen süreç boyunca görev yapmış her saygın yetkiliyi ve ilgiliyi kapsamış olacaktır.

661 s, renkli resimler, sert kapak ciltli, Türkçe.

İçindekiler

• Sunuş
• Sunuş
• Önsöz
• Kısaltmalar Listesi
• Giriş

ARAŞTIRMA TARİHİ
TARİHİ COĞRAFYA ve ULAŞIM

• Konum
• Tarihi Coğrafya
• Bölgesel Yol Ağları

GÖLHİSAR OVASI YERLEŞİM TARİHİ
SİYASİ TARİHİ

• Erken Dönem: Pers Egemenliği Dönemi (yak. MÖ VI. Yüzyıl - MÖ 330)
• Hellenistik Dönem (yak. MÖ 330-MÖ 30)
• Hellenistik Dönem Yöneticileri ve Yönetim Sistemi Üzerine
• Geç Hellenistik Dönem’de Kibyralı Sanatçı ve Eser Kaçakçısı İki Kardeş Hakkında
• Roma İmparatorluk Dönemi (yak. MÖ 30 – MS IV. Yüzyıl)

TOPOĞRAFYA, KENT PLANLAMASI, YAKIN ÇEVRE ve KIRSAL ALAN

• Topoğrafya
• Kent Planlaması
• Caddeler ve Kanalizasyon Sistemi
• Su Sistemleri
• Yakın Çevre ve Kırsal Alan

KENT (POLİS) YAPILARI

• Agora
• Yuvarlak Planlı Çeşme (Tholos Nymphaion)
• A Yapısı
• Stadion
• Propylaion
• Portiko
• Roma İmparatorluk Dönemi Hamamı
• Tiyatro
• Odeion (D. Tarkan - Ş. Özüdoğru )

NEKROPOLİS (MEZARLIK) ve ÖLÜ GÖMME GELENEKLERİ

• Hellenistik Dönem Mezar Tipleri ve Gömü Gelenekleri
• Roma İmparatorluk Döneminde Mezar Tipleri ve Gömü Adetleri (D. Tarkan)
• Mezar Sunakları

İNANÇ SİSTEMİ: TANRI ve TANRIÇALAR, TAPINAKLAR, KÜLTLER

• Kent Merkezinde Tanrı ve Tanrıçalar, Tapınaklar, Kültler
• Helenistik Dönem
• Zeus Soter
• Athena Polias
• Apollon
• Roma İmparatorluk Dönemi
• İmparator Kültü ve Kaisarion/Sebasteion
• Arete Kültü; Gymnasion
• Kibyra’ya Özgü Bir Ana Tanrıça: “Pisidike”
• Kibyra Teritoryumunda (Kırsalda) Tanrı ve Tanrıçalar, Tapınım Alanları, Kültlere İlişkin Veriler (Ş. Özüdoğru – N. Beceren)

Ana Tanrıça (Meter)  / Atlı Tanrılar  / Dioskurlar ve Tanrıça
Men  / Herakles  / Üçlü Figürler • / Zeus / Theos Hypsistos  / Apollo Chereusieiedeus  / Ares
Dionysos / Maron  / Nymphe  / İsis

PARA (SİKKE) BASIMLARI

• Hellenistik Dönem
• Gümüşler  / Bronzlar
• Roma İmparatorluk Dönemi (MÖ 27–MS 268)
• İmparator-İmparatoriçe Portresi ve İsmini (ya da Unvanını) Taşıyanlar
• Roma Eyalet Valilerinin, Yüksek Memurların ya da Küçük Asya İmparator
• Kültü Başrahiplerinin Portrelerini ve İsimlerini Taşıyanlar
• Homonoia (Uyum, İttifak, Anlaşma) Sikkeleri
• Yarı Bağımsız (quasi-autonomous) Kent Sikkeleri

KENT ENDÜSTRİSİ ve TIBBİ VERİLER

• Metal İşçiliği
• Seramik Üretimi
• Hellenistik Dönem
• Roma İmparatorluk Dönemi
• Geç Roma-Doğu Roma İmparatorluk Dönemleri
• Cam Üretimi
• Debbağlık (Dericilik/Sepicilik)
• Tıp ve İlaç Üretimi

EPİGRAFİ ÇALIŞMALARI (Ş. Özüdoğru – E. Alten Güler – Ş. Kileci)

ANTROPOLOJİK ARAŞTIRMALAR

• Kibyra Kazıları Antropoloji Çalışmaları ve İlk Sonuçlar (A.S. Erol – A.Y. Yavuz)
• Kibyra Toplumunda Gözlenen Patolojik (Hastalıklarla İlgili) Olgular
• Zooarkeolojik Buluntuların Değerlendirilmesi

KİBYRA GLADYATÖRLERİ

PORTRELER, YÜZLER ve KİMLİKLER

KİŞİSEL BAKIM, SÜS EŞYALARI ve TAKILAR

• Kişisel Bakım  / Süs Eşyaları ve Takılar

GEÇ ANTİKÇAĞ’DA KİBYRA

• Kibyra’da Geç Antik Çağ’a Ait Veriler
• Agora Geç Antikçağ Mimari Verileri
• Geç Antikçağ Hamam Yapısı
• Hıristiyanlık ve Kilise Yapılarına İlişkin Veriler
• Bazilikal Planlı Kilise
• Geç Antikçağ Seramik ve Metal Üretimine İlişkin Veriler
• Geç Antikçağ Ölü Gömme Geleneğine İlişkin Veriler
• Kentin Yakın Çevresindeki Geç Antikçağ Verileri
• Pamfilya–Kilikya Sınırındaki Kibyra Minor (Küçük Kibyra) ve Kibyraioton
• Theması Üzerine Görüşler
• Genel Değerlendirme

KAZI GÜNCESİ & EMEK ve ÜRÜN
Terminoloji Sözlüğü
Seçili Kaynakça ve Kısaltmalar