İslam Kültür Dünyasının Bilimler Tarihindeki Yeri

47 s, renkli ve s/b resimler, Türkçe.

Prof. Dr. Fuat Sezgin 12 Nisan 2004 günü İstanbul'da Türkiye Bilimler Akademisi Konferansları çerçevesinde "İslam Kültür Dünyasının İlimler Tarihindeki Yeri" başlıklı bir konferans vermiştir.

Prof. Sezgin konferansında İslam kültür dünyasının miladın 7. yüzyılından başlayarak bilimde gösterdiği gelişim sürecini açıklamıştır. İslam bilimi, eski Yunan eserlerinin çevirisiyle kazanılan birikim üzerinde, bu sürecin ilk yüzyılından sonra kendi öz yaratıcılığını geliştirmiş ve 16. yüzyıla dek uzanan bir sürede atılımlarla dolu bir seyir izlemiştir. Sezgin, İslam biliminin bu süreçte ulaşmış olduğu üstün gelişmişlik düzeyini örnekleriyle ortaya koymuştur. Prof. Sezgin konferansının ikinci bölümünü İslam dünyasının bilimsel atılımlarının Batıya aktarılma sürecine ayırmıştır. Yaygın görüşün aksine, İslam Dünyası yalnızca, Batı dünyasının eski Yunan uygarlığının kazanımlarına ulaşmasında, bir aracılık işlevini üstlenmemiştir. Bunun ötesinde, Batı bu süreçte 12. yüzyıldan başlayarak İslam bilim dünyasının gelişmiş yetkinliğinin yarattığı özgün eserlerle de tanışmış, onları Latince'ye çevirerek, kendi kültür dünyasına aktarmıştır. Sezgin, kaynak verme alışkanlığının ve bilimsel etik kurallarının henüz yerleşmemiş olduğu bu dönemde aktarılan bilimsel kazanımların Batı dünyasına ve Batılı bilim insanlarına mal edilmiş olması olasılığına işaret etmiş, son yılların bulgularının bu olasılığı desteklemekte olduğunun da altını çizmiştir. Prof. Sezgin konuşmasını bilim tarihinin bütünlüğünü ve her tarihsel evrenin bir önceki evredeki uygarlığın ürünleri üzerinde gelişmiş olduğu olgusunu vurgulayarak bitirmiştir.