İmparatorluğun Öteki Yüzleri: Toplumsal Hiyerarşi ve Düzen Karşısında Sıradan Hayatlar

İmparatorluğun Öteki Yüzleri, yüzyıllar öncesinin mahkeme kayıtlarını temel alarak, geniş imparatorluk topraklarında ve uzun bir zaman aralığında “sahnenin dışında kalmış” insanların yaşamlarının izini sürüyor. Bu yolculukta karşımıza renkli ve hayli sıra dışı kahramanlar çıkıyor: Başarısız intihar teşebbüsleriyle “yaramaz ve haramzade” Deli Şaban, Bursa’nın Evciler köyünde ahaliyi canından bezdiren Divane Hamza, kocalarını öldürtüp evinin bir odasının zeminine gömdüren Konyalı Mâryem, müderris olacağım derken korsanların eline esir düşen Üsküplü Alaeddin, Venedikli simsar Nicolò Algarotti ve diğerleri… Kitabın yazarları belgelere dayanmakla birlikte, bu belgelerin hikâyeleri tamamlamadığı noktalarda kimi kez tahminler yürütüyor, kimi kez de sordukları sorularla okurun ve araştırmacıların hayal gücünü harekete geçiriyor. Mikro-tarih bakışı, tarihyazımında günden güne yerini güçlendiriyor ve bu sayede Osmanlı tarih literatüründe “sıradan” sayılan insanların adları metinlere birer birer kaydediliyor. Kitaba kapsamlı bir sunuş yazısıyla katkıda bulunan Suraiya Faroqhi, bir yandan makalelerin fotoğrafını çekerken, bir yandan da tarih yazımında kaynak kullanımı sorunlarını değerlendiriyor. Fırat Yaşa, Düzce Üniversitesi Tarih Bölümü’nde öğretim üyesi.